Examenjaar September 2021
Wat is er in de vakantie duidelijk belangrijk geworden voor mijn onderzoek?
Na de vakantie, start het examenjaar. Waar het idee voor een nieuw vak voor de vakantie nog als een trotse rots in mijn hoofd zat is dat nu een slappe kruimel geworden.
De volgende tekst is ineens heel belangrijk voor me:
Het woord "School" komt van het Griekse woord scholè, dat rust betekent, onbestemde tijd, op je gemak zijn, vrij van verplichtingen. Het werd ook gebruikt voor wat men kon doen in die onbestemde tijd: ontspannen, jezelf op liefhebberij toeleggen, discussiëren en studeren. Specifiek werd het ook wel gebruikt voor de plaats waar men zich op die ‘vrije bezigheid’ toelegde. (Nissen, 2010)
Het idee van een vak word me te benauwd. Zoveel regels komen daarbij kijken die het ontspannen en vrij van verplichtingen in de weg staan.
Inspiratie:
Ideeën voor methode vertrekkend vanuit de waarneming (voor nu alleen nog gebaseerd op “Kijken” omdat ik dat ook doe vanuit mijn expertise als fotograaf) opzoek naar het narratieve:
-
Dogma’s (Project MKE1 kaarten bak) combineren met kunstopdracht. Doel: uit het hoofd, naar het hart, door op een ongebruikelijke manier een kunstopdracht te moeten maken, leerlingen een nieuw perspectief laten ervaren (b.v. teken alleen in de schaduw)
-
Door dingen die weerstand opbrengen de leerlingen in dialoog met de wereld te brengen Biesta, G. (2015) Het prachtige risico van onderwijs. Culemborg: Phronese
-
Onderbreken is onderdeel van het educatieve werk; het inbrengen van weerstand leert leerlingen op een meer ‘volwassen’ manier in de wereld te zijn (dus zonder zichzelf in het centrum te plaatsen). Biesta, G (2017) Door kunst onderwezen willen worden. Arnhem: ArtEZ Press
-
Uitdaging moet door de leerkracht als leuk en opwindend worden gebracht.
-
How to be an explorer of the world (Een draagbaar museum van Keri Smith).
-
Fotografie presentatie (Verhalen ontdekken in foto’s, 4 havo)
-
Muzische scheurkalender.
-
De grote dilemma op Dinsdag weekkalender.
-
Ik = inspiratie - M. van Dijk-Boelhouwer. Dit werkboek staat vol verhalen, gedichten, overpeinzingen, oefeningen en opdrachten. Het nodigt je uit om te krassen, te strepen, maar laat je ook nadenken en verwonderen.
-
Werkboek mandalatekenen & intuïtief schilderen - P. Tichelaar-Rakers. Boek met duidelijke beschrijvingen, inspirerende voorbeelden, praktische tips en coachinggerichte adviezen.
-
Hymer, B., Gershon, M. (2017) Growth Mindset. Rotterdam: Bazalt Educatieve Uitgaven
Gesprek
Karen vander Elst
11-09-2020
Spontaniteit belangrijk
Dogma’s
“anders kijken” naar situatie
Fouten mogen maken
Wat is je doelgroep?
Exploratief onderzoek?
Een wandelend gesprek waar we opnieuw stil staan bij onze visie en onderzoek. We vragen elkaar naar de belangrijkste kernwoorden van onze visie. Kernwoorden:
- Intrinsieke Motivatie
- Begeleiding
- Fouten mogen maken
- spontaniteit
Kunst is het middel niet het doel.
Vuur in de leerling aanwakkeren.
Kern van mijn visie:
Leerlingen kunnen begeleiden in hun zoektocht naar hun intrinsieke motivatie.
Wat neem ik mee?
Wat is het onderwerp van mijn onderzoek?
Wat wil ik bereiken?
Wil ik wel een vak toevoegen?
Is dat wel mijn doel?
Wat zijn mijn tussentijdse conclusies & vervolgstappen in mijn onderzoek
Al mijn geschreven teksten en bronnen (Padlet) doorlezen om mezelf daarna eerlijk af te vragen of mijn kernwoorden en het idee van een nieuw vak nog bij mijn visie passen?
Kan het niet kleiner? Moet het een vak worden? Hoe kom ik bij die "intrinsieke motivatie"?
Realisatie dat ik echt het liefst onderzoek wil doen naar 1 van de oorzaken van het (volgens mij) niet op z'n best werkende huidige onderwijs:
Weinig tijd, ruimte voor je eigen verhaal:
Er is geen vak dat jou leert over jezelf wat jezelf nog niet wist. Doormiddel van kunst kan je pogen te ontdekken wat voor jou belangrijk is. Wie ben ik en wat voel je. Daarvoor heb je tijd nodig. Onderzoekend leren, je mogen vervelen en jezelf afvragen wat jij nu zou willen maken of willen leren dat kan nu nog niet. Vooruitgang ligt bij het ontmoeten van het/de ander.
Dit is het belangrijkste wat ik wil onderzoeken/verbeteren.
Ureka moment
Fotografie presentatie aan stage klas
Ik was pas net begonnen als stagiaire bij de kunstvakken op het Mill Hill College in Goirle, toen ik op 12 februari 2020 een presentatie aan mijn stageklas (havo 4) mocht geven. De presentatie ging over wie ik ben als fotograaf en hoe ik naar beeld ‘kijk’. De bedoeling was dat het een korte presentatie zou zijn en dat de leerlingen daarna zelf foto’s zouden gaan maken. Ik vertelde hen welke makers mij inspireren en wat voor foto’s ik maak, maar vooral ook hoe ik foto’s ‘zie’. Volgens mij is er een verschil tussen ‘kijken’ en ‘zien’. Ik vertelde hen dat ik nadacht over de mensen op de foto’s: Waarom ze welke kleding dragen? Waarom ze op dat moment op die plek zijn? Waar ze over nadenken? Wie ze zouden worden?
Zo liet ik hen ook de foto Wimereux zien. (Zie onderstaande foto.) Na de foto bekeken te hebben vroeg ik hen wat ze zagen. Één voor een begonnen leerlingen te vertellen wat ze zagen. Zo vertelde iemand dat de man met de hond geen keus had gekregen in welke hond ze gingen kopen maar dat hij deze wel altijd moest uitlaten. Ook vertelde leerlingen verhalen over iemand die aan het vliegeren is op de achtergrond terwijl we die persoon eigenlijk niet eens écht zien. De presentatie mocht van de docent de hele les doorgaan en ik leerde de leerlingen steeds beter kennen door de verhalen die ze vertelden.
Roos Pierson, Wimereux, 2019 (Pierson)
Dat moment voor de klas is voor mij de reden waarom ik docent wil zijn. Ik wil leerlingen de ruimte geven om door middel van het ‘iets’ dat je raakt in beeld, je verhaal te mogen vertellen. Het mooie van dat moment was dat iedere leerling luisterde en de verhalen persoonlijk mochten zijn.
Die avond na die les bedacht ik me dat wat er die dag was gebeurd erg leek op het werk van Rinke Dijkstra, The Weeping Woman. (Dijkstra, 2017)In haar video zie je leerlingen die kijken naar het schilderij The Weeping Woman (1937) van Picasso (1881–1973). (Picasso, 1937)De leerlingen beschrijven het werk van Picasso maar interpreteren hier ook steeds meer bij. Er ontstaat een gemoedelijk gesprek met verschillende interpretaties van het werk.
Rineke Dijkstra, The Weeping Woman, 2017 in het
Stedelijk Museum in Amsterdam (Dijkstra, 2017)
Deze manieren van kijken naar leerlingen die kijken naar een beeld en dit vrij mogen interpreteren kan het uitgangspunt voor mijn onderzoek worden omdat dit meer zegt door de vertelde verhalen van de kijkers over de kijkers dan over het werk. Ik denk dat de kijkers hier meer te weten komen over zichzelf en de ander dan over de maker. Dit is precies waar ik als kunstdocent ook naar opzoek ben.
Wimereux
Dat moment voor de klas is voor mij de reden waarom ik docent wil zijn en onderzoek wil doen. Ik wil leerlingen de ruimte geven om door middel van het ‘iets’ dat je raakt in beeld, je verhaal te mogen vertellen. Het mooie van dat moment was dat iedere leerling luisterde en de verhalen persoonlijk mochten zijn.
<-- Roos Pierson, Wimereux, 2019 (Pierson)
Caroline Lassche
Gesprek Caroline
16-09-2020
Kijken, waarnemen en verwerken.
Dit veranderd door de jaren.
Context belangrijk voor je.
Boek aangeraden: Gezichts Punten, Marlite & Kitty (BLZ 32 – 36 context)
Er wordt vaak gezegd dat we in een beeldcultuur leven, maar in wezen is de hele westerse cultuur al eeuwenlang doordrongen van afbeeldingen. In de christelijke cultuur werden schilders ingezet om het Bijbelverhaal in beelden te vertalen teneinde de ongeletterde gelovigen van informatie te voorzien. Om de Bijbelse beelden te verklaren had men een eenduidige symboliek nodig en die werd geschapen door de christelijke verhalen. Beelden konden daarom niet gelezen worden zonder kennis van de achtergrond, waardoor de wetenschap van de iconografie nodig is om de betekenis van symbolen en allegorieën in de schilderkunst te duiden.
De narratieve context van de foto zou een wezenlijk onderdeel moeten uitmaken van het begrip ‘fotografie als kunst’. Door de kunstfotografie uit zijn autonome cocon te halen (‘een autonome foto moet op zichzelf kunnen staan’) en nadrukkelijk te plaatsen in een maatschappelijke context. En dat betekent dat foto’s niet in een esthetisch jargon hoeven te worden geduid als ze autonoom verklaard worden, maar nog steeds deel kunnen uitmaken van de context waarin ze gemaakt zijn. Tenslotte zijn de tegenpolen kunstfotografie en documentaire fotografie slechts twee polen van een schijnbare tegenstelling. Dit zei ook Alan Sekula in Thinking Photography (Sekula, 1982). Hij noemde beide takken van fotografie een mythe: de symbolisten-mythe en de realisten-mythe.
Ook fotografie als kunst kan maatschappelijk zijn en de wereld veranderen. De marxistische kunstfilosoof Herbert Marcuse drukte dat uit in zijn boek The Aesthetic Dimension (Marcuse, 1978), waarin hij schreef: “Kunst kan de wereld niet veranderen, maar kan bijdragen aan het bewustzijn en de drijfveren van de mensen die de wereld zouden kunnen veranderen.”
Wat neem ik mee?
Kan fotografie de beschouwer iets vertellen? Hoeveel word bepaald door context? Welke context wil ik creren?
Emily Huurdeman
25-09-2020
VTS, Visual Thinking Strategies, is een leermethode met open vragen over kunst, waarbij vaardigheden als waarnemen, kritisch denken en (visuele) geletterdheid verbeteren door middel van geleide groepsdiscussies.
Wat levert het op?
De aanpak nodigt uit tot een onderzoekende houding en actieve deelname. VTS biedt een veilige omgeving om nieuwe zienswijzen te ontwikkelen en te verkennen. Leerlingen worden zich bewust van hun eigen denkpatronen en die van anderen, en leren dat verschillen bestaan en verrijkend zijn. Leerlingen maken een persoonlijke verbinding met de kunstwerken. Jarenlange ervaring en onderzoek hebben aangetoond dat regelmatig kijken naar kunst volgens deze methode een positief effect heeft op het waarnemingsvermogen, kritisch-analytisch en creatief denken, verbeeldingskracht en taalvaardigheid.
Associaties creëren : waar doet het je aan denken?
Eigenaarschap van je publiek eigen mening.
Aanleiding is Kunst niet het middel.
Bewijzen verzamelen in de vorm van Anekdotes.
Wat neem ik mee?
VTS bekijken als methode.
Eigenaarschap van mijn publiek
Kunst is aanleiding, maar ishet niet het middel?